Okres od kwietnia do sierpnia to doskonały czas na poznanie nowych smaków w wielu włoskich miastach i miasteczkach. Jakiś czas temu opowiadaliśmy wam o jesiennym szaleństwie smaków (link), więc przyszła pora na wiosnę i lato! Zapraszamy na krótki przewodnik po kilku wybranych wydarzeniach kulinarnych we Włoszech.
Kwiecień otwiera sezon na tak zwane sagre lub feste, czyli festiwale poświęcone najczęściej konkretnym produktom, będące we Włoszech niezwykle popularne. W tym miesiącu na lokalnych straganach królują przede wszystkim dwie rośliny – karczochy i szparagi. Karczoch to bardzo doceniany w kuchni włoskiej produkt, mający wiele odmian i będący przygotowywany na przeróżne sposoby. Typowe dla kuchni rzymskiej carciofi alla romana są duszone z oliwą, czosnkiem, pietruszką, miętą mentuccia i opcjonalnie z sokiem z cytryny, podczas gdy do neapolitańskich carciofi alla romana dodaje się oliwki, kapary i odrobinę ostrej papryczki. Karczochy można też smażyć, panierować, nadziewać, zapiekać, zrobić z nich pastę lub sos do makaronu – krótko mówiąc, ogranicza nas jedynie kreatywność. Jedną z najsłynniejszych Sagra del Carciofo jest ta organizowana w Ladispoli w regionie Lacjum, poświęcona przede wszystkim odmianie carciofo romanesco. W tym roku odbędzie się już 72. edycja wydarzenia, rozpoczynająca się w piątek 11 kwietnia i trwająca do niedzieli. W programie festiwalu znalazły się takie atrakcje, jak konkurs rzeźb z karczochów, pokaz fajerwerków i liczne koncerty. Oczywiście nie zabraknie również stoisk, przy których można kupić najwyższej jakości produkty od lokalnych rolników. Sagre del carciofo organizowane są w wielu innych miejscowościach, takich jak Ramacca na Sycylii, Sezze w Lacjum, Preturo w Abruzji, czy Chiusure w Toskanii, a nierzadko skupiają się wyłącznie na konkretnej odmianie rośliny, jak na przykład w Niscemi na Sycylii, które szczyci się karczochem fioletowym.
Drugim chętnie spożywanym na wiosnę produktem są wspomniane szparagi. Podobnie jak karczochy, są one przygotowywane na wiele sposobów, od najprostszego podsmażenia na maśle, aż po szparagowe pesto. Wśród sagre i feste dell’asparago warto wymienić wyjątkowe wydarzenie w Mezzago w Lombardii, gdzie prawdziwym skarbem są różowe szparagi. To typowy dla tego miejsca produkt, zawdzięczający swoją nazwę różowemu kolorowi główki, uprawiany według konkretnych procedur wyłącznie w okolicach w Mezzago. Właśnie w tym mieście odbędzie się trwająca niemal cały maj, 65. edycja Sagra dell’Asparago Rosa, w trakcie której będzie można spotkać podtrzymujących lokalną tradycję rolników, spróbować wyśmienitych dań na bazie różowych szparagów, posłuchać muzyki na żywo i wziąć udział w turnieju szachowym. Włosi nie zapominają jednak o zielonych i białych szparagach, popularnych w całym kraju. Chętnie odwiedzane festiwale odmiany zielonej organizowane są w Altedo w regionie Emilia-Romania oraz Canino w Lacjum, a białej w miejscowości Zambana w regionie Trydent-Górna Adyga. Wydarzenia poświęcone zarówno karczochom, jak i szparagom, odbywają się zwykle od kwietnia do maja.
Włochy mogą pochwalić się szeroką gamą produktów spożywczych, które zasługują na docenienie. Wielbiciele owoców z pewnością powinni wybrać się na jeden z licznych festiwali truskawek, czereśni, pomarańczy, brzoskwiń czy melonów, organizowanych wiosną i latem w wielu miejscowościach. Dla stęsknionych za polskimi smakami osób znajdą się również sagre ziemniaków i cebuli. Kulinarne wydarzenia nie ograniczają się jednak do pojedynczych warzyw czy owoców. Gwiazdami takich imprez mogą być również rozmaite wypieki, wina, sery, mięsa, makarony czy słodkości. Na przełomie kwietnia i maja, w Vizzini i Maniace na Sycylii organizowany jest festiwal ricotty, w piemonckim Cavallermaggiore festiwal gorgonzoli, zaś w położonym około 50 kilometrów od Rzymu Nepi odbywa się Sagra del Salame cotto e del Pecorino Romano. Miejscowość Tonara na Sardynii słynie z festiwalu torrone, czyli typowej dla kuchni włoskiej i hiszpańskiej odmiany nugatu, którego w trakcie wydarzenia można spróbować jeszcze zanim zdąży ostygnąć. Liguryjskie Camogli i przepiękna, wenecka Chioggia od lat szczycą się festiwalem ryb, będącym rajem dla wielbicieli owoców morza. Znajdzie się także coś dla fanów mniej popularnych (przynajmniej w Polsce) smaków, na przykład podczas święta Festa della Municeddha w Cannolo w Apulii, poświęconego gatunkowi ślimaka Helix Aperta.
Od czerwca do sierpnia następuje prawdziwe kulinarne szaleństwo. W całym kraju odbywają się festiwale piwa, owoców morza, wędlin, makaronów, a nawet żab – krótko mówiąc, każdy znajdzie coś dla siebie. Jest ich naprawdę mnóstwo, dlatego wspomnimy tylko o kilku, które wydały nam się wyjątkowo ciekawe. Pierwszy z nich to Sagra dell’Aglio Rosso w Sulmonie, czyli festiwal poświęcony typowej dla południa Włoch, fioletowej odmianie czosnku. Na uwagę zasługuje również Sagra del Fiordilatte w Ageroli nieopodal Amalfi, miasteczka słynącego od pokoleń z produkcji serów. Fani bakłażana będą zachwyceni licznymi, zwłaszcza na południu, festiwalami bakłażanów, a jeśli przy okazji kochacie czekoladę, powinniście wybrać się na Sagra delle melanzane alla cioccolata w Maiori, gdzie spróbujecie ulubionego warzywa w czekoladzie. Ciekawym wydarzeniem jest także Ascoliva w Ascoli Piceno, czyli festiwal smażonych, nadziewanych oliwek, będących jedną z najsłynniejszych przystawek regionu Marche.
Wizyta w mieście czy miasteczku z okazji kulinarnego festiwalu to naprawdę niezwykłe doświadczenie, pozwalające poznać mnóstwo lokalnych producentów-pasjonatów i wyśmienitych smaków, najczęściej na świeżym powietrzu. Dodatkową zaletą sagre jest fakt, że oprócz produktów spożywczych, można na nich kupić wiele przydatnych w kuchni przyrządów, ręcznie wyrabianych dodatków, ozdób a niekiedy nawet mebli. Jeśli jednak wolicie większe eventy, organizowane zwykle w zamkniętych pomieszczeniach, szukajcie ich pod hasłem fiera, czyli targi. Zarówno sagre jak i fiere bywają poświęcone ogólnym kategoriom, a nie konkretnym produktom, co daje możliwość zapoznania się ze sporą ilością ciekawych potraw, wyrobów czy napojów za jednym razem.
Kuchnia włoska to uwielbiana na całym świecie wizytówka Półwyspu, a podróż do Włoch jest najlepszą okazją, żeby się nią rozkoszować. Jeśli chcecie odkryć nowe, doskonałej jakości produkty bądź spróbować waszych ulubionych warzyw, owoców, serów, win czy potraw w słońcu Bel Paese, zdecydowanie powinniście sprawdzić listę zbliżających się festiwali, lub skorzystać z naszej pomocy przy planowaniu wyjazdu. Smacznych podróży!